Uważa się, że początki baletu sięgają okresu włoskiego renesansu, około 1500 roku. Terminy „balet” i „piłka” pochodzą od włoskiego słowa oznaczającego „tańczyć” – ballare. Kiedy Włoszka Katarzyna Medycejska poślubiła króla Francji, króla Henryka II, wprowadziła Francuzów w świat baletu, co ostatecznie doprowadziło do jego wyrafinowania do formalnego stylu tańca.
Początki baletu
Wydaje się, że nie ma ani jednej osoby, która wynalazła balet, ale królowi Ludwikowi XIV przypisuje się zwiększenie jego popularności i pomoc w jego ewolucji w taniec znany dzisiaj. Były też inne osoby, które wniosły różne elementy, które odegrały ogromną rolę w powstaniu baletu.
Początki baletu
Pierwszym prawdziwym „baletem” mógł być Le Ballet Comique de la Reine, czyli Komiczny Balet Królowej, który został po raz pierwszy wystawiony na dworze Katarzyny Medycejskiej 15 października 1581 roku. Wydarzenie to odbyło się na pamiątkę ślubu, trwało pięć godzin, a w tańcu uczestniczyli zarówno król, jak i królowa.
Ponieważ była to rozrywka dla dworu, prace wykonywali głównie dworzanie i zazwyczaj obsadzano tylko kilku zawodowych tancerzy, zwykle w rolach bardziej komediowych lub groteskowych.
Początkowo tancerze ci nosili maski, nakrycia głowy i mieli ciężkie kostiumy z warstwami brokatowego materiału. Restrykcyjne kostiumy oznaczały, że ruchy taneczne ograniczały się do małych podskoków, wślizgów, dygnięć i delikatnych zwrotów. Buty miały małe obcasy i były bardziej dopasowane do formalnych butów wyjściowych niż współczesne baletki używane obecnie.
Wpływ Ludwika XIV
Ludwik XIII i jego syn Ludwik XIV często występowali w tych baletach. Ludwik XIV został nazwany Królem Słońce po swojej roli w Le Ballet de la Nuit (1653), która rozpoczynała się o zachodzie słońca i trwała aż do wschodu słońca. Jego osobisty mistrz baletu, Pierre Beauchamp, opracował choreografię do wielu tańców wystawianych w Wersalu.
Król Ludwik XIV zdał sobie sprawę, że aby rozpowszechnić tę formę sztuki, należy ją w jakiś sposób spisać. Louis poprosił Beauchampa o nagranie tego na piśmie i w związku z tym przypisuje się mu, że skodyfikował elementy składowe baletu. To właśnie wtedy ustalono pięć podstawowych pozycji stóp, które stanowią rdzeń baletu.
Ludwik XIV utworzył Académie Royale de Musique 28 czerwca 1669 roku, a słownictwo tam używane jest nadal aktualne.
Rozwój baletu i wprowadzenie tancerek
Jean-George Noverre został nazwany „Dziadkiem baletu” dzięki swojemu wpływowi na stworzenie fabularnego aspektu baletu. Edukował swoich uczniów na temat znaczenia mimu i mimiki jako narzędzia opowiadania historii. Noverre opublikował w 1760 roku książkę, w której przedstawił zasady i zasady baletu, takie jak pas d'action, krok akcji, pantomima i nie tylko. Jego wpływ rozszerzył się na kostiumy i pokazał, że muzyk, choreograf i projektant muszą współpracować, aby stworzyć piękny balet. Do 1681 roku kobietom nie wolno było występować w balecie. Mężczyźni przebierali się za kobiety, aby wcielać się w kobiece role, dopóki Marie Camargo nie została pierwszą kobietą tańczącą w balecie. Nie była fanką ciężkich, ograniczających kostiumów, więc skróciła spódnice, umożliwiając jej wykonywanie skoków, które dały początek charakterystycznym skokom wykonywanym we współczesnych baletach.
Epoka romantyczna i wprowadzenie baletu do Rosji
W latach czterdziestych XIX wieku Marius Petipa opuścił Francję i udał się do Rosji, aby produkować balety. To właśnie w Rosji choreografowie tacy jak Petipa i Piotr Czajkowski opracowali niektóre z najpopularniejszych tańców na świecie, które są nadal wykonywane. Należą do nich „Dziadek do orzechów”, „Jezioro łabędzie” i „Śpiąca królewna”. Znaczenie kobiet w tańcu stale rosło, zwłaszcza gdy kobiety wykazywały umiejętność tańca na palcach. Marie Taglioni uczyniła taniec en pointe popularnym w latach trzydziestych XIX wieku dzięki roli w balecie La Sylphide. Mniej więcej w tym czasie tutu stało się częścią baletu.
Jedną z najbardziej znanych i wpływowych baletnic, które przybyły z Rosji, była Anna Pavlova. Niektórzy uważają, że to ona naprawdę stworzyła współczesne buty pointe. Wysokie, łukowate podbicia narażały ją na obrażenia, a smukłe, zwężane stopy wywierały duży nacisk na duże palce u nóg. Aby to zrekompensować, włożyła podeszwy z hartowanej skóry, aby zapewnić dodatkowe wsparcie. Następnie spłaszczyła i utwardziła obszar palców, aby bardziej przypominał pudełko.
Balet współczesny
Z biegiem czasu popularność baletu rozszerzyła się na cały świat i nadal ewoluuje w kierunku artyzmu, który widzimy w czasach współczesnych. Nawet dzisiaj balet wciąż się zmienia od czasów Ludwika XIV. Od lat 90. wzrosło zainteresowanie atletyką, szybkością i hiperelastycznością, a nowe balety często skupiają się na estetyce samej wytrzymałości. Jednakże podstawy i elementy klasyczne pozostają takie same, oddając hołd początkom baletu we Włoszech i Francji.
