Ustalenie, czy Twój nastolatek potrzebuje pomocy, może być trudne, zwłaszcza że nastolatki w naturalny sposób przechodzą przez okres rozłąki z rodzicami lub opiekunami, podczas którego zaczynają ustalać własną tożsamość. Pomimo potrzeby oderwania się od rodziców, czasami nastolatki doświadczają poważniejszych objawów zdrowia psychicznego, które wymagają wsparcia z zewnątrz.
Zrozumienie normalnego i kłopotliwego zachowania
Przyglądając się zachowaniom nastolatków, miej na uwadze ich częstotliwość i intensywność. Zwróć uwagę, czy dane zachowanie ma tendencję do aktywowania się w obecności określonych osób lub okoliczności.
Typowe zachowanie nastolatków
Częścią typowej ścieżki rozwoju nastolatka jest oderwanie się od władzy rodzica lub rodziców. Dzięki temu mogą stać się niezależnymi, zdrowymi dorosłymi, potrafiącymi zarządzać własnymi potrzebami. Może to być trudny okres dla rodziców, którzy obserwują „buntownicze” zachowania, należy jednak pamiętać, że jest to część normalnego rozwoju i musi się wydarzyć, aby nastolatki mogły przejść od zależności do niezależności. Możesz zauważyć:
- Skrócenie czasu spędzanego z rodziną i wydłużenie czasu spędzanego z rówieśnikami
- Bardziej uparty, wokalny głos
- Badanie różnych przekonań, które mogą, ale nie muszą, podważać przekonania rodziców
- Ubieranie się w sposób odzwierciedlający osobowość
- Odkrywanie własnej seksualności
- Kwestionowanie myśli i zasad autorytetów
- Więcej nieporozumień z rodzicem lub rodzicami
- Poszukiwanie własnej tożsamości przy jednoczesnym dążeniu do akceptacji rówieśników
- Krytyczny stosunek do technik rodzicielskich
Oznaki niepokojących nastolatków
Jeśli zauważysz intensywne, wymykające się spod kontroli i chaotyczne zachowanie, Twój nastolatek może doświadczać zamętu emocjonalnego. Jeśli zauważysz którekolwiek z poniższych zachowań, najlepiej udać się do terapeuty specjalizującego się w pracy z młodzieżą. Uważaj na:
- Objawy depresji, w tym zmiana apetytu, izolacja, anhedonia, problemy ze snem, samookaleczenia i myśli samobójcze
- Objawy lęku, w tym zdenerwowanie lub stany zdenerwowania, trudności ze snem i gonitwa myśli
- Używanie alkoholu i/lub narkotyków w celu radzenia sobie z bólem emocjonalnym
- Wdawanie się w fizyczne sprzeczki z innymi osobami lub niszczenie mienia
- Celowe krzywdzenie innych lub zwierząt
- Wspominanie o myślach samobójczych lub samookaleczeniu
- Samookaleczenie poprzez przecięcie, przypalenie, drapanie, skubanie lub szczypanie
- Wyrywanie sobie włosów, brwi lub rzęs
- Mam obsesyjne myśli i kompulsje
- Mają trudności z wyrażaniem emocji w zdrowy sposób – na przykład częste i intensywne wybuchy emocji
- Odmowa jedzenia, rygorystyczna dieta lub ćwiczenia, objadanie się i przeczyszczanie
Samoopieka dla rodzica
Zanim porozmawiasz o czymkolwiek ze swoim dzieckiem, poświęć chwilę na autorefleksję i zwróć uwagę, czy nie projektujesz czegokolwiek na nastolatka. Ten okres może być trudnym momentem dla każdego, a Twój nastolatek może wywołać w Tobie wspomnienia z dzieciństwa. Kiedy idziesz porozmawiać ze swoim nastolatkiem, pamiętaj, aby robić to w spokojny, pełen miłości i otwarty sposób. Jeśli w którymkolwiek momencie poczujesz się zbyt pobudzony, weź oddech i oceń, czy jesteś w dobrym miejscu, aby kontynuować rozmowę w zdrowy sposób.
Pomoc nastolatkowi z problemami
Jeśli czujesz, że Twój nastolatek potrzebuje pomocy, zastanów się nad intensywnością problemu, którego doświadcza i jaki rodzaj leczenia byłby najbardziej pomocny. Niektóre opcje obejmują:
- Dla dobrze funkcjonujących nastolatków, u których objawy są łagodne do umiarkowanych: regularne spotkania z terapeutą specjalizującym się w młodzieży
- Dla nastolatków potrzebujących bardziej zorganizowanej opieki: intensywne programy ambulatoryjne
- Dla nastolatków wymagających całodobowej opieki: intensywne programy stacjonarne
- Dla nastolatków, którzy doświadczyli traumy: terapia odczulania i ponownego przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR)
Twój nastolatek może niechętnie zwracać się o pomoc, więc bądź delikatny, poruszając temat terapii lub intensywnych programów. Daj swojemu nastolatkowi znać, jak bardzo zależy Ci na jego dobrym samopoczuciu i daj mu możliwość wyboru, aby poczuł się częścią procesu decyzyjnego. Poinformuj ich, że objawy i ból, których doświadczają, nie są czymś, przez co muszą przechodzić sami i że istnieje mnóstwo dostępnych opcji.
Spróbuj znormalizować ich doświadczenia, informując ich, że wiele osób doświadczyło podobnych symptomów, a częścią ludzkiego doświadczenia jest radzenie sobie z niewygodnymi uczuciami. Powtarzaj raz po raz, że jesteś przy nich i będziesz ich wspierać podczas całego procesu.
Pomoc nastolatkowi o skłonnościach samobójczych
Jeśli Twoje dziecko ma aktywne myśli samobójcze (ma zamiar, ma dostęp do środków, aby to zrobić i ma plan), nie zostawiaj go samego i natychmiast szukaj odpowiedniej pomocy. Może to obejmować przymusowy pobyt w szpitalu poprzez skontaktowanie się z policją, intensywny program terapeutyczny oraz grupę wsparcia dla Ciebie i Twojego dziecka.
Zaopiekuj się nastolatkiem
To może być naprawdę przerażające, gdy nastolatek przeżywa trudny moment. Pamiętaj, aby dbać o siebie podczas tego procesu i jak najszybciej poszukać najlepszej opieki dla swojego nastolatka, jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zachowania.
